خبرگزاری فارس ـ سجاد اسلامیان: مستند 30 دقیقه‌ای «کوثر» که مستندی پرتره از یکی از چهره‌های مطرح رسانه‌ای جهان عرب و از فعالان سابق شبکه‌های الجزیره و العربیه است، با حضور دست‌اندرکاران این مستند از جمله مهدی خوش‌نژاد کارگردان و محسن اسلام‌زاده در خبرگزاری فارس رونمایی شد.

در این مراسم که همراه با اکران مستند بود، کوثر البشراوی پس از پخش مستند گفت: من آقای خوش‌نژاد و اسلام‌زاده را در دمشق دیدم.

وی با بیان اینکه، به شکل عمومی به جوانان مومن معتقدم، افزود: من با هر کسی که دنبال تصویربرداری یا سؤال کردن یا مشورت هستند همراهی نمی‌کنم اما با عمری که گذراندم می‌دانم که او از داخل و درون صداقت داشت و همه ما هم از یک جایی کار را شروع کردیم و من 20 ساله بودم که کارم را شروع کردم برای همین وظیفه من بودم و حق او بر من این بود که با خوش‌نژاد همراه شوم و نصیحت‌هایی که داشتم به او بگویم و اگر چه او در تهران بود و من در لندن و بیروت بودم اما با هم کار تدوین را جلو بردیم چون دوست داشتم نظرم را درباره تدوین بگویم چون من که در تلویزیون بودم و همه چیز از تدوین تا کارگردانی را بلد بودم.

*البشراوی: مستند «کوثر» هشت به ده موفق بوده است

البشراوی درباره کیفیت مستند «کوثر» نیز گفت:درباره فیلم باید بگویم که از لحاظ تکنیکی فیلم می‌توانست بهتر باشد اما نسبت به تجربه‌ای که صورت گرفت که اولین کار آقای خوش‌نژاد هست معتقدم هشت دهم کار خوب بوده است و کار از لحاظ تصویربرداری و مفهوم خوب بود و معلوم است که کارگردان ایده دارد و فکر مستندساز در این مستند پراکنده نیست.

این چهره رسانه‌ای جهان عرب در ادامه درباره ضرورت‌های کار رسانه‌ای گفت: من معتقدم اگر ویدئویی دارم که خودم بتوانم آن را یک ماه دیگر منتشر کنم و فردی دیگر این ویدئو را یک هفته‌ای می‌تواند پخش کند ویدئویی که خودم آن را فیلمبرداری کرده‌ام به آن فرد می‌دهم چرا که مهم این است که معلومات و اطلاعات به مردم برسد مهم نیست که چه کسی این اطلاعات به آنها برسد برای همین انانیت تملک ندارم چرا که عمر رسانه کوتاه است و یک انسان به تنهایی نمی‌تواند در این عرصه عمل کند.

وی با بیان اینکه باید به دیگران فرصت داد، افزود: کسانی که در ماهواره‌ها کار می‌کنند و دارای اندیشه‌های بزرگ مثلا برای امت اسلامی هستند و هر جای دیگر که کار می‌کنند باید حق را بگویند در حالی که تصویر فریب‌کارانه است.

البشروای تاکید کرد: ما در رسانه برای این کار نمی‌کنیم که اسم من و تو مطرح شود بلکه رسانه برای مردمی است که به آنها تعلق داریم بنابراین نباید این گونه باشد که «فقط من نه دیگری» لذا در این مسیر من حاضرم آخرین فردی باشم که اطلاعات را به دیگری برسانم.

* البشراوی: یک رسانه‌ای وقتی می‌تواند بگوید اهل رسانه است که بداند در میان مردمش چه خبر است

وی با اشاره به تجربه سی سال کار خبری گفت: من شاید تنها خبرنگار عرب هستم که به همه کشورهای عربی مثل موریتانی و سودان و ... سفر کرده‌ام تا بتوانم مردم را ببینم و بیننده و مردم را حقیقتا دریابم و حتی در خانه آنها از مناطق صحراوی بگیر تا روستاهایی که هتل نداشتند بیتوته کرده‌ام و در این موقع تو احساس حزن و خجالت می‌کنی که تو چیزی نمی‌دانستی که بتوانی کاری بکنی و حال می‌دانی که می‌توانی کاری بکنی که شاید یکی از آرزوهای او را برآورده کنی.

البشروای افزود: پس از رو در رویی با مردم است که شاید بتوانی به همکارانت بگویی که چیز مهمتری از ترانه‌ها و برنامه‌های سرگرمی هست چرا که به واقع مردمی که ما به خاطر آنها اهل رسانه و مشهور شدیم باید برای آنها تلاش کنیم مثلا شما در ایران چگونه می‌توانید از مردم کشورتان سخن بگویید در حالی که تنها تهران را می‌شناسید و تنها در دفتر خود نشسته‌اید لذا یک رسانه‌ای وقتی می‌تواند بگوید اهل رسانه است که در هر جایی که مردمش هست رفته باشد و بداند آنجا و در میان آنان چه خبر است.

کوثر البشراوی در ادامه این نشست گفت: مهمترین صحبتم برای کسانی که در کار رسانه حضور دارند این است که چیزی به نام مأموریت بزرگ و کوچک اهمیت ندارد؛ سن تو هر چه می‌خواهد باشد 20 یا 50، مشهور باشی یا مشهور نباشی مهم نیست در این کار اگر تو کتابچه کوچک تهیه کنی کاری مهم کرده‌ای حتی مهم نیست که تو در میان تصاویر و فیلم‌ها دنبال تصاویری بگردی تا غیر از تو از چیزی مطلع شود که مطلع نیست مهم این است که کار کامل شود.

وی افزود: کار ما زیباست چرا که کوچک و بزرگ ندارد بلکه باید انسان انسان باقی بماند و ملتزم باشد؛ رسانه مسئولیت دارد به‌ویژه اگر شما در این مسیر شهرت یافته باشید شما در این قضیه الگوی سید حسن نصر‌الله را ببینید.

البشراوی با بیان اینکه در جهان رهبران زیادی چون هیتلر، سمیر جعجع و ... داشته و داریم، تصریح کرد: این رهبران، رقاص‌ها و مجرمان همه مشهورند و هر رهبری می‌رود و رهبر دیگری می‌آید اما الگو شدن کار سختی است لذا رهبران زیادند و الگوها اندک و برای همین وقتی از امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای و سیدحسن‌ نصر‌الله صحبت می‌کنیم به نظرم اینها رهبر نیستند بلکه فراتر از آن الگو هستند.

وی افزود: جایگاه‌ ما در رسانه‌ جایگاه پایینی است اما الگو برداری می‌شود و اهل رسانه جایگاه خطیری دارند و فعال در این عرصه باید همانگونه که در خیابان است در تلویزیون هم همانگونه باشد و آنچه جلوی میکروفون و دوربین می‌گوید همانی باشد که در خانه‌اش و رستوران می‌گوید و باید الگو بشود مگر نه دجال و سگی بیش نیست.

کوثر البشراوی در پاسخ به اینکه رسانه‌های امروز جهان عرب را چگونه می‌بیند، گفت: اولین شبکه‌ ماهواره‌ای که کارمندان و خبرنگارانی از همه کشورهای عربی در آن حضور داشتند «ام بی‌ سی» بود و من سال 90 به لندن رفتم تا برای آغاز پخش این شبکه آماده شویم و آنجا برای اولین بار تونسی، الجزایری، سودانی، سعودی و ... کنار هم بودند و با هم برای یک شبکه کار می‌کردند.

* البشراوی: با آمدن الجزیره فضای رسانه‌ای جهان عرب تغییر کرد

وی با بیان اینکه قبل از «ام بی‌ سی» هر کشوری شبکه خاص خودش را داشت و رسانه و فضای خودش را دنبال می‌کرد، افزود: قبل از این جریان رسانه‌ای اعراب نژادپرست و بی‌سواد بودند؛ تونسی فکر می‌کرد خلیجی فاسد است و خلیجی فکر می‌کرد مغربی فاسد است و این که ما در کنار هم باشیم سخت بود و باید می‌فهمیدیم که هر کس عیوب و حسناتی دارد و همه جا آدم خوب هست، همه جا خائن هست، همه جا شاعر هست و همه جا رسم و رسومی دارد و 10 سال طول کشید که بیننده عربی دریافت که شاعر سودانی و فلسطینی و مصری را در کنار هم ببیند و احترام بگذارد.

این چهره برجسته رسانه‌ای در جهان عرب، با بیان اینکه در آن ده سال و در ابتدا فضای رسانه‌های عربی خوب بود و همه چون یک خانواده بودند، تاکید کرد: سال 1998 الجزیره قطر آمد و ام‌بی‌سی که از آن عربستان بود شروع کرد خط دیگری را دنبال کند که ما آن را درک نمی‌کردیم؛ ما صادق بودیم و با صدق کار می‌کردیم اما آنها ما رسانه‌ای‌ها را و شهرت ما را مورد سوء استفاده قرار دادند تا به جای دیگری بروند و از سال 1998 ام‌بی‌سی عربستان با پول زیاد شبکه‌های ویدئو کلیپ و ... راه انداخت و این صدمه‌ای بود و نفاق شکل گرفت و بین ما به عنوان نسل مؤسس ام‌بی‌سی و ماهواره و صاحبان شبکه تنش به وجود آمد.

وی افزود: در اکتبر سال 2000 و آغاز انتفاضه الاقصی ممنوع بود که شما اسرائیل را دشمن خطاب کنید و این شوکی بود که به من تونسی که به عشق فلسطین کار می‌کردم، بگویند به اسرائیل دشمن نگو.

* البشروای: امروز رسانه‌های جهان عرب پادگان است

کوثر البشراوی در ادامه با بیان اینکه رسانه‌ها‌ی عرب امروز این‌گونه است که دیگر نمی‌شود به آنها رسانه‌ گفت، تصریح کرد: آنجا امروز پادگان است در بهار عربی این رسانه‌ها در پادگان زندگی می‌کردند و در شبکه‌هایی مثل الجزیره و العربیه، رسانه‌ای سرهنگ و ژنرال یا عبد و خدم هستند و یکی حمله می‌کند و دیگری دفاع می‌کند و امروز در جهان عرب رسانه نداریم.

وی افزود: امروز در رسانه‌هایی از این دست ماهیانه هزار دلار حقوق می‌دهند و من دوستانی دارم که اخباری می‌خواند که به آن ایمان ندارد؛ مثلا در الجزیره فردی را می‌شناسم که طرفدار مقاومت است اما در برابر دوربین سیدحسن نصر‌الله و مقاومت را شماتت می‌کند؛ در العربیه کسانی هستند که مردم غزه را شماتت می‌کنند و علیه مقاومت هستند اما خانواده‌اش در آن‌جا شهدایی تقدیم کرده‌اند یعنی با این حقوق بالا ستاره‌های رسانه‌ای نمی‌سازند بلکه خدم و حشم 5 ستاره می‌سازند و دهان‌ها و قلم‌های ما را خریده‌‌اند و این ناراحت‌کننده است و برای همین همیشه عصبانی‌ام چون می‌گویم نباید چیزی بنویسیم که به آن اعتقاد نداریم.

کوثر البشراوی در ادامه به شبکه‌های تندروی مذهبی اشاره کرد و گفت: من از سال 2003 علیه شبکه‌های ویدئو کلیپ و در کنار آن علیه شبکه‌های دینی بوده و هستم چرا که شبکه‌های دینی است که امت اسلامی را به هم می‌ریزند و تشتت ایجاد می‌کنند و وهابی و مالکی و حنبلی و شیعه را به جان هم می‌اندازند و الان شاهد داعشی هستیم.

* البشراوی: همان کسانی که شبکه‌های ویدئوکلیپ را تاسیس کردند شبکه‌های مذهبی را تاسیس کردند

وی افزود: من به عنوان تونسی چگونه باور کنم که اکثر جنگجویان حاضر در سوریه تونسی هستند؟؛ چون این شبکه‌های دینی بودند که وهابیت را وارد مغرب عربی کردند و حال جالب است که همان پولی که این شبکه‌ها را تأسیس کرد شبکه‌های ویدئوکلیپ تأسیس کردند و نتیجه این شبکه‌ها چیست؟ این ابزاری است که گروهی از مردم را بی‌خیال همه چیز و گروهی از مردم را به نام شیعه و سنی به جان هم می‌اندازد و باید همه شبکه‌های دینی بسته شود و این فتنه است؛ دین یا در خانه من است یا در رسانه‌ رسمی برای مردم است و نباید یک شبکه وهابی برای تونسی برنامه داشته باشد.

این چهره رسانه‌ای ادامه داد: آخرین نکته اینکه خودتان باشید اگر در روزنامه، رسانه یا سینما کار می‌کنید و می‌خواهید موفق باشید خودت باشید مهم نیست نظر مردم درباره شما چیست بلکه باید خودتان باشید چرا که مردم صداقت شما را درخواهند یافت؛ ممکن است حرف شما را رد کنند اما شما را به خاطر صداقت‌تان دوست دارند؛ ممکن است این موضوع را بپذیرند و آن موضوع را نپذیرند، اما صداقت به شما کمک می‌کند و این خود بودن مهمترین صفت است و هیچ وقت زبان و قلم خود را اجاره ندهید.

*خوش‌نژاد: آزادگی خانم البشراوی ویژگی بارزی بود که باعث شد این مستند را بسازم

بنابر این گزارش، مهدی خوش‌نژاد نیز در این نشست درباره مستند «کوثر» گفت: به عنوان اولین کار افتخارم این بود که درباره یک چهره‌ رسانه‌ای توانستیم فیلم بسازیم؛ البته حسرت ما این بود که ایشان به همراه کاروان صلح سوریه به ایران نیامدند که ما بیشتر خانم البشروای را بشناسیم.

وی افزود: قرار بود اول با آقای اسلام‌زاده یک مستند از خود کاروان و درباره 11 ملیتی که به ایران آمدند و به همراه هنرمندان به سوربه رفتند بسازیم که خانه البشراوی در سوریه به ما ملحق شدند و این باعث شد که وی را دیرتر بشناسیم و در 5 روزی که آنجا بودیم وی را شناختیم و تصمیم گرفتیم مستند «کوثر» را بسازیم و بعد که به لبنان رفتیم زندگی‌شان را مطالعه کردیم و زندگی پر فراز و نشیبی که داشتند ما را بر این داشت که یک مستند پرتره از زندگی‌شان و بخشی از سفری که در کاروان داشتند بسازیم.

خوش‌نژاد تصریح کرد: در این مستند من بیش از اینکه به شخص «کوثر البشراوی» توجه داشته باشم به شخصیت وی اهمیت دادم و اینکه او راه سومی را بین تحجر و فمنیسم انتخاب کرده که به نظرم همان راه زن مسلمان است چون همواره این تصور بوده که زن مسلمان یا باید در خانه بماند و یا برای آزادی باید به جریان فمنیستی و اباحه‌گری بیافتد که ایشان «آزادگی» را به «آزادی» (از حیث اباحه‌گری) ترجیح دادند و آزادگی ویژگی بارز شخصیت این فرد بود.

وی با بیان اینکه این مستند توسط شبکه افق خریداری شده و قرار است پخش شود و برای جشنواره حقیقت ارسال شده و برای جشنواره عمار هم ارسال خواهد شد، افزود: به نظرم زندگی «کوثر البشراوی» الگوی مناسبی برای زن ایرانی نیز هست که به جای اینکه در مسیر مردان حرکت کنند، زن و خودشان باشند.

در زیر می‌توانید تیزر این مستند را ببینید:

گزارش تصویری